มีคำถามที่ว่า รูรับแสงไหนดีที่สุดในการถ่ายภาพภูมิทัศน์ (Landscape)? ต้องบอกว่าไม่มีค่าที่ดีที่สุด ขึ้นอยู่กับหลายอย่าง เช่นจะถ่ายอะไร ใช้เลนส์อะไร? เช่นถ้าถ่ายกลางคืน ก็ใช้รูรับแสงต่างกับตอนกลางวัน เป็นต้น
ในภาวะปกติค่าที่่ช่างภาพนิยมใช้กันก็คือ f7-f/13 ค่ารูรับแสงช่วงนั้นไม่ใช่จะสุ่มเอาช่วงไหนก็ได้นะครับ แต่ควรดูสิ่งที่เรียกว่า Sweet Spot
หา Sweet Spot
ถ้าคุณเป็นมือใหม่ก็อาจงง แต่รูรับแสงที่ชัดที่สุดในแต่ละเลนส์นั้นต่างกันออกไป
คำว่าภาพคมในบทความนี้จะหมายถึงความคมตั้งแต่ด้านหน้าไปหลัง ไม่ใช่ความคมของระยะชัดลึก รูรับแสงที่ทำให้ภาพคมที่สุดจะทำให้ภาพทั้งภาพนั้นออกมาดูคมที่สุด
รูรับแสงที่คมที่สุดของเลนส์ของคุณเรียกว่า Sweet Spot มันอยู่ที่ fสตอปที่ 2-3 ของรูรับแสงที่กว้างที่สุด
เช่น รูรับแสงที่คมที่สุดของเลนส์ 16-35mm f/4 นับไป 2-3 สตอป ก็จะอยู่ระหว่าง f/8-f/11 และ ถ้าเป็นเลนส์ 14-24mm f/2.8 sweet spot ก็จะอยู่ที่ f/5.6-f/8
ส่วนใหญ่แล้วเลนส์จะมีรูรับแสงกว้างสุดอยู่ที่ f/2.8-f/4 เราเลยมักจะได้ยินช่างภาพแนะนำว่ารูรับแสงที่ดีที่สุดคือ f/8-f11 และส่วนใหญ่แล้วจะคมที่สุด แต่ผมขอแนะนำว่าให้นับ 2-3 stop จากรูรับแสงที่กว้างที่สุดของคุณเอง และลองทดสอบรูรับแสงแต่ละค่าด้วยการถ่ายสิ่งเดียวกันและระยะเดียวกัน
เมื่อไหร่ที่ควรเปิดรูรับแสงกว้าง
เปิดรูรับแสงกว้าง (เลข f ต่ำ) มักใช้เมื่อต้องการให้หลังเบลอ เช่น วางต้นไม้ไว้ใกล้เลนส์ และเปิด f/2.8 โฟกัสที่ดอกไม้ผลลัพธ์คือดอกไม้ชัด และด้านหลังจะเบลอ
อีกกรณีคือเมื่อถ่ายกลางคืน เมื่อแสงน้อยมาก เลยต้องเพิ่ม ISO , ลดความเร็วชัตเตอร์, และเปิด f ให้กว้างขึ้นเพื่อรับแสงได้มากขึ้น ภาพจะสว่างขึ้น
เมื่อไหร่ควรใช้รูรับแสงแคบ
รูรับแสงแคบหรือระยะชัดลึก ยิ่งใช้รูรับแสงแคบมาก ระยะชัดยิ่งสูงตาม เคยมีบางเพจแนะนำว่าถ่าย Landscape ใช้รูรับแสงสูงสุดไปเลย อันนี้ไม่ควรทำนะครับ เพราะใช้รูรับแสงสูงมาก จะทำให้เกิด Diffraction ภาพคมชัดจะน้อยลง ช่างภาพมืออาชีพเลยมักใช้การถ่ายมาหลายระยะแล้วนำภาพมาซ้อนกันหรือ Focus Stack
และการใช้รูรับแสงแคบๆ จะทำให้เกิดไฟแฉกได้อีกด้วย
รูรับแสงที่ดีที่สุดในการถ่าย Landscape?
การตั้งค่ารูรับแสงขึ้นอยู่กับคุณจะถ่ายอะไร และเลนส์ที่ใช้
เปิดรูรับแสงกว้าง เพื่อให้ภาพเบลอ และในส่วนที่โฟกัสคมชัด เปิด รูรับแสง สูงมากจะทำให้โฟกัสได้เกือบทั้งภาพ แต่ภาพจะไม่คม
ควรจะใช้ รูรับแสงที่คมที่สุดหรือ Sweet Spot ซึ่งอยู่ในช่วง f/8-f/11 หากไม่สามารถทำให้ชัดทั้งภาพได้ก็ต้องใช้ Focus Stack
credits: Christian Hoiberg | petapixel
